Tuần khủng hoảng Wonder Week là gì? Dấu hiệu nào nhận biết tuần khủng hoảng của bé? Tuần khủng hoảng Wonder Week vào thời gian nào? Làm thế nào để vượt qua tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh?
Wonder week – Tuần khủng hoảng của bé là gì?
Mẹ thường nghe đến cụm từ “tuần wonder week” rất nhiều trong quá trình chăm sóc bé. Đây là một thuật ngữ mô tả các giai đoạn phát triển vượt bậc của trẻ sơ sinh.
Những tháng đầu đời, tốc độ phát triển về thể chất của bé rất nhanh. Từ lúc bé mới chào đời chỉ có thể nằm yên một chỗ đến khi bé biết lẫy, biết bò hay biết đi chỉ cách nhau một khoảng thời gian rất ngắn. Chính những thay đổi và phát triển về nhận thức, trí tuệ, khả năng hoạt động của bé có thể khiến bé cảm giác khó chịu vì chưa thích nghi kịp với những cảm nhận mới, khả năng mới của mình.
>> Tham khảo:
Giáo trình Rèn tự ngủ và sinh hoạt cho trẻ sơ sinh
Bảng chiều cao cân nặng của trẻ theo tiêu chuẩn WHO
Với bé 2 tuổi trở xuống, wonder week (tuần khủng hoảng) chính là những giai đoạn phát triển mạnh mẽ về cả trí tuệ, tinh thần và khả năng vận động của bé. Sự tiến bộ vượt bậc này có thể nhận thấy qua các kĩ năng như học ngồi, học bò, cố gắng đứng vững và sau đó là tập đi.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những thay đổi tinh thần rõ ràng thường xảy ra trong não của trẻ dưới 20 tháng tuổi. Sau khoảng thời gian này, sự thay đổi tính cách và thể chất tiếp tục lớn hơn và phát triển hơn trước nữa để trẻ bước sang giai đoạn trưởng thành.
>> Tham khảo thêm: So sánh các phương pháp ăn dặm cho bé phổ biến hiện nay
Cần cho trẻ sơ sinh uống vitamin gì để tăng cường sức đề kháng và phát triển tốt
Lịch sử của Wonder Week
Năm 1992, hai nhà nghiên cứu về tâm lý giáo dục, sinh học hành vi người Hà Lan là tiến sĩ Frans X. Plooij và vợ của ông là tiến sĩ Hetty van de Rijt đã xuất bản một cuốn sách có tựa đề Wonder Weeks. Cuốn sách của họ là một tập hợp thông tin về cách trẻ sơ sinh phát triển và những gì cha mẹ có thể làm để hỗ trợ con trong từng giai đoạn.
Từ sự phổ biến của cuốn sách Wonder Weeks, thuật ngữ này đã được sử dụng với tần suất nhiều hơn. Nhiều bậc cha mẹ đã tìm kiếm trong cuốn sách Wonder weeks để hiểu rõ hơn lý do tại sao em bé của họ cư xử khác nhau giữa những giai đoạn phát triển.
>> Tham khảo thêm: Những thực phẩm không nên cho bé ăn dặm trước 1 tuổi
Khi nào là Wonder Weeks?
Thời gian bước vào Wonder weeks thường phụ thuộc vào từng bé. Có tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sơ sinh như di truyền, môi trường, giới tính, sinh non. Nhưng thời gian trung bình được dự đoán là Wonder Weeks thường xảy ra vào lúc bé có tuần tuổi là:
5 tuần
8 tuần
12 tuần
19 tuần
26 tuần
37 tuần
46 tuần
55 tuần
64 tuần
75 tuần
Bộ não của bé thực tế đã phát triển ngay từ trong bụng mẹ và sẽ tiếp tục phát triển sau khi bé ra đời. Do đó, thời gian phát triển não bộ của trẻ sơ sinh liên quan đến tuổi kể từ khi được thụ thai. Chính vì thế, mẹ cần nhớ rằng thời gian tính wonder week là theo ngày dự sinh, không phải ngày thực sinh.
>> Tham khảo thêm: Hướng dẫn cách chọn mua quần áo cho trẻ sơ sinh
Dấu hiệu nhận biết các tuần wonder week của trẻ
Khi nào mẹ biết được các tuần khủng hoảng của trẻ đang diễn ra? Sau đây là một số biểu hiện thường gặp trong các tuần wonder week của bé:
- Bé quấy khóc, đòi mẹ nhiều hơn.
- Bé mất cảm giác ngon miệng dẫn đến lười ăn, bỏ ăn.
- Bé khó ngủ, ngủ không sâu giấc hoặc ngủ giấc ngắn hơn bình thường.
- Tâm trạng bé hay thay đổi. Có thể đang vui vẻ bỗng dưng chuyển sang cáu gắt, khó chịu.
>> Tham khảo thêm: Trẻ sơ sinh bị táo bón và cách khắc phục
Chi tiết lịch wonder week - tuần khủng hoảng của bé mẹ cần biết
Vậy lịch wonder week của trẻ diễn ra như thế nào? Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi thường rơi vào các tuần thứ 5, 8, 12, 19, 26, 37, 46, 55, 64 và 75. Vào các tuần wonder week của trẻ, mẹ sẽ thấy bé dễ quấy khóc, khó chịu hơn bình thường. Nhưng mẹ không cần quá lo lắng nhé, vì đây là hiện tượng tâm lý hết sức bình thường của bé. Mẹ hãy cùng theo dõi sự phát triển của bé qua các tuần khủng hoảng dưới đây nhé!
>> Tham khảo:
Trẻ sơ sinh bị sôi bụng, vặn mình, ngủ không sâu giấc có sao không?
Wonder week 5: Trong khoảng từ 4 ½ tuần – 5 ½ tuần tuổi
Đây là tuần khủng hoảng wonder week của trẻ sơ sinh đầu tiên khi trẻ bắt đầu có chuyển biến về các giác quan. Mẹ sẽ thấy con bắt đầu quấy khóc, chán ăn. Tuy nhiên khi vượt qua tuần khủng hoảng đầu tiên này, bé nhà bạn sẽ bắt đầu nhìn vào mọi vật chăm chú hơn, có cảm giác muốn chạm vào mọi vật, bắt đầu biết cười và nhạy cảm hơn với mùi hương.
>> Tham khảo: Cách vượt qua tuần khủng hoảng Wonder Week 5 - Bé bắt đầu nghe rõ mọi âm thanh
Hướng dẫn dùng điều hòa cho trẻ sơ sinh
Wonder week 8: Trong khoảng 7 tuần – 9 tuần tuổi
Sau giai đoạn chán ăn, hay quấy khóc lần 2, bé sẽ có thể giữ đầu ổn định hơn, biết quay đầu về phía âm thanh, tăng sự chú ý, học cách khám phá và quan sát các bộ phận của cơ thể của mình, bắt đầu biết làm những âm thanh gầm gừ nhỏ.
>> Tham khảo: Giúp mẹ đối phó với Wonder week 8 tuần tuổi - Bé phát triển các giác quan
Review các loại kem dưỡng ẩm cho trẻ sơ sinh
Wonder week 12: Trong khoảng 11 tuần - 13 tuần tuổi
Sau tuần wonder week của trẻ lần này, bé sẽ bắt đầu biết lẫy, lật sấp, lật ngửa, ngóc đầu, cười nhiều hơn và thích nghe những âm thanh với tần số khác nhau. Mẹ nên chuẩn bị tinh thần thức đêm cùng con trong giai đoạn này nhé!
>> Tham khảo: Wonder week 12: Thế giới của sự khám phá
Cách chữa da trẻ sơ sinh bị mẩn đỏ, mụn li ti, rôm sảy, kê, chàm sữa
Wonder week 19: Trong khoảng 14 tuần -19 tuần tuổi
Mẹ sẽ thấy bé biết cho tay vào miệng mút hoặc cầm nắm để bỏ tất cả mọi đồ vật trong tầm với nhét vào miệng, biết nhìn theo mẹ hoặc bố, đẩy núm ti ra khi đã no.
>> Tham khảo: Wonder week 19: Bé quấy khóc nhiều hơn. Bí quyết cùng con vượt tuần khủng hoảng 19
Wonder week 26: Trong khoảng 23 tuần - 26 tuần tuổi
Bé đã bắt đầu biết cầm nắm, biết ngồi dậy, nhổm người, biết xác định khoảng cách xa gần, bắt đầu biết hét và cười rất to.
>> Tham khảo: Wonder week 26 tuần tuổi - Bé hiểu về khoảng cách
Wonder week 37: Trong khoảng 32 tuần - 37 tuần tuổi
Bé đã biết nhận thức và phân biệt được nhiều thứ như có thể hiểu một số từ, biết bắt chước người khác, thể hiện tâm trạng của mình, muốn chơi trò chơi và đung đưa theo những bài nhạc quảng cáo, và sẽ bắt đầu tập bò.
>>Tham khảo: Wonder week 37: Bé học cách phân loại
Review các bộ sách hay nhất cho bé từ 0-1 tuổi
Wonder week 46: Trong khoảng 40 tuần - 46 tuần tuổi
Bé sẽ bắt đầu nói vài từ đơn, biết trả lời câu hỏi ngắn, biết chỉ vào đồ vật mình muốn cầm, thích chơi xếp chồng đồ vật.
>> Tham khảo: Wonder Week 46 - Bé học về trình tự
Wonder week 55: Trong khoảng 49 - 55 tuần tuổi
Bé tập tành khả năng đi vịn hoặc có thể đi vững, thích cầm đồ vật đưa ra xa, thích vẽ, biết tự mặc hoặc cởi quần áo.
>> Tham khảo: Tuần khủng hoảng Wonder week 55 - Bé hiểu về chu trình
Wonder week 64: Trong khoảng 61 - 65 tuần tuổi (13 tháng tuổi)
Thế là bé đã hơn 1 tuổi rồi đấy! Các tuần khủng hoảng của trẻ đã đi đến những mốc cuối cùng. Bé bắt đầu biết pha trò, biết nũng nịu, biết nịnh mẹ, bắt chước biểu cảm và hành động của người lớn.
>> Tham khảo: Wonder week 64 tuần tuổi – Thế giới của những nguyên tắc
Wonder week 75: Trong khoảng 71 tuần – 75 tuần tuổi (14 tháng - 15 tháng tuổi)
Giờ đây bé đã có thể hoàn toàn đi vững và chạy nhảy. Bé biết xâu chuỗi sự kiện thành hệ thống và có thể thay đổi hành vi cho phù hợp với hoàn cảnh. Tâm lý của bé dần dần phát triển sự đồng cảm và tính ích kỷ, kỹ năng ngôn ngữ dần hoàn thiện.
>> Tham khảo: Wonder week 75 - Bé hiểu về hệ thống
Lưu ý cho mẹ về tuần khủng hoảng của trẻ
Các tuần khủng hoảng của mỗi bé không giống nhau hoàn toàn, có bé sớm, có bé đến muộn, có bé đúng theo mốc thời gian như trên. Mẹ chỉ cần dựa vào biểu hiện của con như ăn kém, ngủ kém, hoặc bé quấy khóc, bám mẹ nhiều hơn... để xác định. Ngoài ra mẹ nên căn cứ theo độ tuổi, hoặc quan sát những kỹ năng của bé như tập lẫy, tập bò, tập đứng... để đoán xem liệu con có đang rơi vào tuần khủng hoảng hay không. Thông thường, tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ được tính theo ngày dự sinh của bé, nên với các bé sinh non thì mẹ tính theo ngày sinh dự kiến chứ không phải theo ngày sinh thực nhé!
Theo bác sĩ Nguyễn Phước Mỹ Linh:
Thời điểm những tuần trẻ xảy ra khủng hoảng với các triệu chứng quấy khóc, đòi bám mẹ, lười ăn... giống hệt như biểu hiện 1 trẻ bị bệnh. Lúc này mẹ cần chú ý quan sát kỹ, nếu trẻ có các biểu hiện đi kèm khác như sốt, ói, ho, tiêu chảy, chướng bụng, tiêu máu, bất thường trên cơ thể... thì đây là biểu hiện trẻ không khỏe thật sự, cần đưa trẻ đến khám bác sĩ. Thậm chí tình trạng này kéo dài 1-2 tuần gây ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ, thì mẹ cũng cần chú ý xác nhận và loại trừ nguyên nhân bệnh lý trước khi nghỉ do khủng hoảng tâm lý nhé!
Mẹ nên làm gì trong các tuần khủng hoảng của bé?
Bí quyết cho các bậc cha mẹ trong các tuần wonder week của trẻ là hãy kiên nhẫn và hỗ trợ con sớm đạt được các kĩ năng cần học.
Tuần khủng hoảng của bé không quá “đáng sợ” như mẹ nghĩ. Hy vọng với những thông tin trên, mẹ đã có thể hiểu rõ và đón nhận một cách bình thường những thay đổi nhỏ trong quá trình bé yêu đang lớn dần rồi nhé!
>> Tham khảo:
Hướng dẫn nuôi con theo phương pháp Easy theo từng giai đoạn
Vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh – Bí quyết vàng giúp con ăn khỏe, ngủ ngoan
Nguyên nhân khác gây nên hành vi bất thường của trẻ ngoài wonder week
Trong một số trường hợp sau đây, bé yêu nhà bạn có thể quấy khóc, khó chịu bất thường dù không phải là thời gian tuần wonder week:
Bé cảm thấy không khỏe: Nhiệt độ nóng, bé bị ốm hay cảm lạnh cũng khiến trẻ quấy khóc.
Việc thay đổi môi trường sinh hoạt: Chuyển nhà hoặc gia đình xảy ra căng thẳng cũng ảnh hưởng đến hành vi của trẻ.
Trẻ đang mọc răng: Việc mọc răng có thể gây đau đớn và khiến trẻ khó chịu, dẫn đến sốt và quấy khóc.
Thay đổi trong giấc ngủ: Việc chuyển từ nôi (cũi) sang giường cũng có thể gây ảnh hưởng đến giấc ngủ và khiến trẻ khó chịu.
>> Tham khảo thêm:
Trẻ sơ sinh bị khò khè: Cách nhận biết, nguyên nhân và hướng xử lý
Theo dõi Page Lần đầu làm mẹ để đọc thêm các bài viết hàng ngày.
Tham gia Group Con Ngoan Khỏe, Mẹ Hạnh Phúc để trao đổi, thảo luận thêm thông tin hữu ích với cộng đồng các mẹ bầu bí và bỉm sữa trong quá trình làm mẹ nhé.