Khi trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm, cha mẹ lại đau đầu với việc chọn lựa thực phẩm, lên kế hoạch và thực đơn cho trẻ. Vậy cha mẹ đã xác định được nên cho trẻ ăn dặm theo phương pháp nào? Các phương pháp ăn dặm có gì khác nhau?
Phương pháp ăn dặm truyền thống
Phương pháp ăn dặm truyền thống đã có từ lâu đời, và được nhiều bậc cha mẹ sử dụng cho trẻ ăn dặm. Khi trẻ đến độ tuổi ăn dặm, bố mẹ của bé sẽ bắt đầu cho ăn dặm bằng bột xay chung với các loại thức ăn khác như rau củ, cá, thịt... Và khi trẻ bước sang độ tuổi mọc răng, bố mẹ sẽ chuyển sang cho trẻ ăn cháo và các loại thức ăn mềm khác kèm theo.
Ngày nay, rất nhiều bà mẹ cho rằng phương pháp ăn dặm kiểu truyền thống không còn phù hợp với xu hướng hiện đại nữa. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều trẻ em tại Việt Nam được cho ăn theo cách này.
Ưu điểm của phương pháp ăn dặm truyền thống là có thể giúp bố mẹ tiết kiệm thời gian bởi việc chế biến đơn giản. Đây là phương pháp phù hợp với những bậc bố mẹ quá bận rộn. Đồng thời, thức ăn xay nhuyễn dễ tiêu hóa, không ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn của trẻ.
Hạn chế của phương pháp ăn dặm truyền thống là trẻ ăn thức ăn nhuyễn nhiều, chậm khả năng ăn thực phẩm thô. Nhiều trẻ trên 2 tuổi nhưng vẫn phải ăn cơm nhuyễn, cơm nhá rất mất vệ sinh. Ngoài ra, việc chế biến chung nhiều loại thức ăn với nhau khiến trẻ khó cảm nhận được mùi vị riêng của các loại, không kích thích trẻ ăn uống. Trẻ dễ bị chán ăn, biếng ăn và kén chọn thực phẩm sau này.
Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật Bản
Người Việt luôn ưa chuộng những phương pháp nuôi dạy con thông minh của các quốc gia trên thế giới, nhất là của người Nhật. Với phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, cha mẹ của trẻ sẽ bắt đầu cho ăn dặm từ lúc trẻ được 5-6 tháng tuổi. Tỷ lệ cháo pha loãng là 1:10. Độ thô của cháo được tăng dần theo độ tuổi của con. Ngoài ra, theo phương pháp ăn dặm này trẻ cũng được ăn các loại thực phẩm khác như thịt, cá, rau xanh,... với độ thô phù hợp.
Với phương pháp ăn dặm kiểu Nhật sẽ giúp trẻ ăn riêng được nhiều loại thức ăn với đủ 3 nhóm thực phẩm là tinh bột – vitamin – chất đạm theo tiêu chuẩn: “vàng – đỏ - xanh”. Những loại thức ăn không bị trộn lẫn vào nhau mà được chế biến riêng từng khay đồ ăn của bé. Bên cạnh đó, trẻ được tập ăn nhạt, ăn từ các loại rau củ đến thịt cá để làm quen với từng loại thực phẩm khác nhau. Điều quan trọng nhất theo phương pháp ăn dặm này là cha mẹ không phải đưa con đi rong, thúc ép trẻ ăn uống.
Ăn dặm kiểu Nhật Bản mang lại một số ưu điểm như:
- Giúp trẻ có khả năng ăn thức ăn thô sớm hơn so với phương pháp ăn dặm truyền thống.
- Giúp trẻ ăn riêng các nhóm thức ăn khác nhau, làm quen được với nhiều hương vị, không chán ăn và hình thành nên khẩu vị với những món ăn ưa thích.
- Giúp trẻ quen việc ăn nhạt và do đó sẽ có lợi cho thận của trẻ.
- Giúp trẻ có tâm lý thoải mái, ăn uống không áp lực, tập trung và ăn được nhiều hơn.
Tuy mang đến nhiều ưu điểm tích cực nhưng ăn dặm kiểu Nhật cũng có một số những hạn chế nhất định:
- Bố mẹ mất rất nhiều thời gian và công sức để dạy bé ngồi, cầm thìa, ăn uống.
- Việc chuẩn bị các loại thực phẩm cũng rất mất thời gian.
Vì vậy, phương pháp này phù hợp với những mẹ ít bận rộn, có nhiều thời gian và tỉ mỉ trong việc chế biến đồ ăn dặm cho con. Nếu mẹ chọn phương pháp ăn dặm này cần thu xếp thời gian biểu hợp lý.
Phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy BLW
Ăn dặm tự chỉ huy (có tên tiếng Anh là Baby Led Weaning và được viết tắt: BLW) là phương pháp ăn dặm tự quyền, tức là bé tự quyết định ăn gì, ăn món nào trước hoặc món nào sau mà không cần đến sự trợ giúp của người lớn.
Ngoài ra, ở phương pháp này thì trẻ có quyền ăn hoặc không ăn một món nào đó theo sở thích cá nhân. Bé có thể bốc bằng tay hoặc sử dụng thìa, muỗng, dĩa để ăn mà hoàn toàn không hề có sự can thiệp của cha mẹ. Ăn dặm tự chỉ huy là phương pháp ăn dặm mà cha mẹ tôn trọng quyền quyết định của con trong suốt quá trình ăn và bé sẽ tự khám phá và thưởng thức các món ăn theo ý muốn của mình.
Điều quan trọng nhất là mẹ không được đút, dỗ hay ép bé ăn, ăn ít hay ăn nhiều và ăn như thế nào là do bé. Bé sẽ được ăn cùng bàn, cùng thời điểm với những thành viên khác trong gia đình.
Nhìn chung, ăn dặm tự chỉ huy sẽ khuyến khích bé kết hợp việc ăn dặm với việc bú sữa cho nên nó không giống như các kiểu ăn dặm khác, trẻ sẽ có nhiều lựa chọn hơn là ăn đồ đã xay nhuyễn từ trước.
Ăn dặm tự chỉ huy bắt nguồn từ các nước châu Âu và châu Mỹ. Những lợi ích điển hình của phương pháp này chính là giúp trẻ phát triển kỹ năng, phát triển giác quan, tạo tính tự lập, giảm nguy cơ béo phì, giúp trẻ tăng cảm xúc trong ăn uống.
Thời điểm tốt nhất để cho bé bắt đầu ăn dặm tự chỉ huy là từ 6 tháng trở lên. Đây là lời khuyên của tổ chức y tế thế giới WHO đối với những mẹ đang chuẩn bị áp dụng phương pháp ăn dặm này cho con. Khi bé được 6 tháng tuổi thì mẹ hãy giới thiệu các thức ăn thô để cho bé làm quen dần, nhưng hãy nhớ thức ăn chính vẫn là sữa mẹ nhé.
Chúc các nàng sớm áp dụng rèn con ăn uống thành công nha. Nếu có vướng mắc khó khăn hãy tham gia Group Con Ngoan Khỏe, Mẹ Hạnh Phúc để trao đổi, thảo luận thêm thông tin hữu ích với cộng đồng các mẹ bầu bí và bỉm sữa trong quá trình làm mẹ nhé.
Theo dõi Page Lần đầu làm mẹ để đọc thêm các bài viết hàng ngày.